Data publikacji: 2017-02-24
Oryginalny tytuł wiadomości prasowej: PAKIET WIERZYCIELSKI – SZANSA NA SKUTECZNIEJSZĄ WINDYKACJĘ?
Kategoria: BIZNES, Prawo
W Sejmie trwają prace nad rządowym projektem ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ułatwienia dochodzenia wierzytelności. Jest on częścią tzw. „Pakietu Morawieckiego”, który według zapewnień Ministerstwa ma wprowadzać szereg ułatwień dla przedsiębiorców.
W Sejmie trwają prace nad rządowym projektem ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ułatwienia dochodzenia wierzytelności. Jest on częścią tzw. „Pakietu Morawieckiego”, który według zapewnień Ministerstwa ma wprowadzać szereg ułatwień dla przedsiębiorców. Jak podkreślają w uzasadnieniu twórcy projektu, poziom wypłacalności przedsiębiorcy, zależny jest w dużym stopniu od terminowego regulowania zobowiązań przez jego kontrahentów. Przedstawiane analizy wskazują, że blisko co dziesiąta faktura płacona jest z opóźnieniem przekraczającym 90 dni. Stwarza to zagrożenia dla płynności finansowej, zwłaszcza małych i średnich przedsiębiorstw. Remedium na te zagrożenia mają stanowić właśnie planowane zmiany legislacyjne.
Nowy Rejestr Długów
Zgodnie z projektem, stworzony ma zostać Rejestr Należności Publicznoprawnych (RNP). Ma on gromadzić dane dłużników, mających zaległości wobec podmiotów publicznoprawnych, o wartości ponad 5000 złotych. W szczególności chodzi o zobowiązania podatkowe, celne, wynikające z zasądzonych środków karnych, czy zadłużenie w stosunku do organów samorządu terytorialnego. Wierzyciele zobowiązani będą do zamieszczania i aktualizacji wpisów w RNP, za pośrednictwem stworzonego w tym celu systemu teleinformatycznego. Ochronę praw dłużnika wprowadzać ma obowiązek zawiadomienia go o zagrożeniu wpisem do RNP, w celu dokonania zapłaty lub umożliwienia złożenia wyjaśnień, przed wprowadzeniem danych do rejestru. Dłużnik będzie miał także prawo do wniesienia do wierzyciela sprzeciwu wobec zamieszczenia informacji w rejestrze, w dowolnym terminie. W przypadku braku jego uwzględnienia, będzie mógł odwołać się do sądu administracyjnego. Prawomocne uwzględnienie sprzeciwu stanowić będzie jedną z przesłanek wykreślenia z RNP. Dłużnikowi przysługiwać będzie także ewentualne roszczenie odszkodowawcze. Dostęp do rejestru będą miały, prócz dłużnika i wybranych organów administracji państwowej, także biura informacji gospodarczej.
Ułatwienia dla BIG-ów
Zmianie podlegać będzie także funkcjonowanie biur informacji gospodarczej (dalej BIG). Zmierzać one mają do usprawnienia ich działalności i upowszechnienia weryfikacji zdolności płatniczej kontrahentów. Jak wskazano w uzasadnieniu projektu, celem zmian jest stworzenie powszechnego, taniego i sprawnego systemu wymiany informacji, co spowoduje obniżenie ryzyka działalności. gospodarczej.
Biura zobowiązane zostały do wymiany informacji o dłużnikach pomiędzy sobą. Natomiast korzystający z ich usług, jedynym wnioskiem, będą mogli skontrolować wpisy w bazach danych wszystkich BIG-ów. Skróceniu, z 60 do 30 dni, ulegnie okres wymagalności roszczenia, po którym można dokonać wpisu. Same instytucje uzyskają dostęp do wielu publicznych rejestrów, w tym KRS, CEIDG, REGON, PESEL czy tworzonych RNP i Centralnego Rejestru Restrukturyzacji i Upadłości. Biurom zostanie też przyznana możliwość tworzenia modeli predykcyjnych, w celu lepszej oceny wiarygodności kredytowej.
W ustawie wprowadzono także regulacje precyzujące okoliczności, w których wierzyciel zobowiązany jest do dokonania aktualizacji wpisu. Co ważne, brak aktualizacji będzie uznany za czyn nieuczciwej konkurencji i rodzić może odpowiedzialność odszkodowawczą wpisującego. W rejestrach będą mogły widnieć, co do zasady, zobowiązania wymagalne przez okres krótszy niż 10 lat. Dłużnikowi przyznaje się uprawnienie do zażądania dokonania wpisów w rejestrze, wskazujących na kwestionowanie zasadności obowiązku zapłaty, czy uznawaniu zobowiązania za przedawnione. Będzie miał on także możliwość wniesienia wolnego od opłat sprzeciwu wobec dokonania wpisu.
Zgoda na ugodę
Projekt ustawy przewiduje także większe uprawnienia do zawierania ugód przez podmioty publiczne. Jak wskazuje się w uzasadnieniu, podmioty dysponujące środkami publicznymi, często z obawy przed zarzutem nienależytej dbałości o finanse publiczne, nie korzystają z możliwości zakończenia sporu w drodze ugody i prowadzą go aż do wyczerpania wszystkich dostępnych środków zaskarżenia. Ustawa ma na celu umożliwienie im zawierania ugód, gdy rozwiązanie to będzie w ocenie takiego podmiotu korzystniejsze ekonomicznie i prawnie, niż prowadzenie postępowania sądowego. Ocena skutków ugody powinna być stwierdzona pismem i następować przy uwzględnieniu okoliczności sprawy, w szczególności zasadności spornych żądań, możliwości ich zaspokojenia oraz przewidywanego czasu trwania i kosztów postępowania.
Łatwiejsze grupowe dochodzenie roszczeń
Planowane zmiany dotyczą także grupowego dochodzenia roszczeń. Skróceniu ulec ma czas postępowania, a sama procedura ma zostać uproszczona i poszerzona przedmiotowo. W tym trybie będą mogły być dochodzone także roszczenia z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, bezpodstawnego wzbogacenia czy naruszenia niektórych dóbr osobistych. Uproszczeniu podlegać będzie wymóg ujednolicenia wysokości dochodzonych roszczeń, poprzez odwołanie wyłącznie do kryterium kwotowego. Ustawa doprecyzować ma także kwestie związane z wymogami formalnymi wnoszonego pozwu w zakresie oznaczenia roszczenia. Przesądza również, że wyrokiem objęte będą wyłącznie okoliczności wspólne dla wszystkich członków grupy.
Nowelizacja ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym ma na celu także znaczące przyspieszenie postępowania. Służyć ma temu m.in. wprowadzenie możliwości rozpoznania dopuszczalności postępowania grupowego na posiedzeniu niejawnym oraz ograniczenie postępowań wpadkowych. Wprowadza się zasadę, że po wydaniu postanowienia o rozpoznaniu sprawy w postępowaniu grupowym, sąd nie bada już dopuszczalności prowadzenia sprawy w tym trybie na dalszych etapach postepowania. Także zaskarżenie postanowienia w przedmiocie ustalenia składu grupy nie wstrzymuje merytorycznego rozpoznania sprawy. Popularyzacji tego trybu postępowania służyć mają zmiany dotyczące ogłoszeń o wszczęciu postępowania grupowego. Projekt przewiduje także sprecyzowanie zakresu zastosowania Kodeksu postępowania cywilnego w postępowaniach grupowych. Zmianie ulegną regulacje dotyczące kaucji na zabezpieczenie kosztów procesu, jeżeli chodzi o etap, na jakim może być zgłoszony wniosek i jakie są przesłanki jego uwzględnienia. W tym ostatnim zakresie nowelizacja wprowadza wymóg, by pozwany uprawdopodobnił, że powództwo jest bezzasadne oraz że brak kaucji uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie orzeczenia w przedmiocie kosztów postępowania w razie oddalenia powództwa. Nowelizacja zakłada także zawieszenie postępowania przed odrzuceniem pozwu, w przypadku braku wpłaty kaucji.
Zmiany w procedurze cywilnej
Pakiet wierzycielski przewiduje także zmiany w procedurze cywilnej. Z 10 do 20 tysięcy złotych podniesiona zostanie wartość przedmiotu sporu, dla spraw rozpoznawanych w postępowaniu uproszczonym. Nowelizacja obejmie także postępowanie zabezpieczające. Do dwóch miesięcy zostanie wydłużony okres upadku zabezpieczenia, po wydaniu wyroku korzystnego dla powoda. Wprowadzona zostanie także sankcja nieważności czynności prawnej, dokonanej wbrew – ustanowionemu jako zabezpieczenie – zakazowi zbycia nieruchomości albo spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu. Ustawa przewiduje rozszerzenie zakresu informacji, jakie składa dłużnik podczas sądowego wyjawienia swojego majątku, w trybie art. 913 k.p.c. Zmiana ta daje wierzycielowi możliwość żądania ujawniania informacji o odpłatnych i nieodpłatnych czynnościach prawnych, dokonanych na rzecz osób trzecich, w okresie pięcioletnim poprzedzającym wszczęcie egzekucji, w wyniku których dłużnik stał się niewypłacalny albo stał się niewypłacalny w wyższym stopniu niż był przed dokonaniem czynności. Propozycja ta zmierza także do zwiększenia skuteczności instytucji skargi pauliańskiej.
Projektowane zmiany, w swoich głównych założeniach, ocenić należy zdecydowanie pozytywnie. Zapewnią one łatwiejszą i rzetelniejszą weryfikację zdolności kredytowej kontrahentów. Z pewnością przełożą się również na rozwój biur informacji gospodarczej oraz upowszechnienie ich usług. Nowelizacja powinna także przyspieszyć i upowszechnić stosowanie postępowań grupowych. Zmiany procedury cywilnej będą miały wpływ na szybkość postępowań w sprawach o wartości przedmiotu sporu do 20 tysięcy złotych, usprawnią proces zabezpieczania roszczeń oraz utrudnią proceder ukrycia majątku dłużnika.
26 stycznia 2017 r., po pierwszym sejmowym czytaniu, projekt został skierowany do Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Gospodarki i Rozwoju.
źródło: Biuro Prasowe
Załączniki:
Hashtagi: #BIZNES #Prawo
